حركت خودرو به سه مادهي بسيار مهم كه ما مسئول تأمين آنها هستيم، وابستگي دارد. اين مواد، سوخت، آب و روغن موتور هستند. از ديدگاه تئوري، بنزين يا گازوئيل طي احتراق با هوا، تأمينكنندهي انرژي لازم براي حركت خودرو است و آب، قطعات درگير را خنك ميكند. در اين ميان، روغن يا هر روانكنندهي ديگر، حركت قطعات اين سيستم را ممكن ميكند.
همهي ما ميدانيم كه روغن موتور هم مثل سوخت، بايد در پيشرانهي خودرو ريخته و به طور مداوم بازرسي شود؛ اما زمان تعويض، نوع روغن و مقدار آن اهميت زيادي دارد. استفاده از خودروهاي مدرن با سيستمهاي پيشرفته، هنوز نتوانسته است جاي يك رانندهي آشنا به اصول فني در بحث روغن موتور را بگيرد. پس رانندگان جوان نيز بايد اطلاعات خود را در زمينهي شناخت اين مادهي مهم افزايش دهند.
روغن موتور و اهميت آن
تصور يك موتور بدون سيستم روانكننده غير ممكن به نظر ميرسد. حتي در موتورهاي كوچك هم از گريس يا انواع روغن براي كاهش اصطكاك قطعات استفاده ميشود. قطعات مكانيكي به اين ماده نيازمندند تا به هنگام سايش با يكديگر، دچار فرسايش نشوند و حرارت ناشي از اصطكاك، كاهش يابد. علاوه بر اين، ذرات معلق و رسوبات محيط نيز ميتواند جذب روانكنندهها شود و از آسيب به سيستمهاي مختلف خودرو، جلوگيري كند. با اين اوصاف مسلما ساختمان شيميايي انواع روغن موتور، با توجه به وظايف مهمي كه در يك خودرو ايفا ميكند، پيچيده و دانشبنيان است و ساخت آن به سادگي ممكن نيست؛ اما شناخت روغن خودرو و استفادهي صحيح از آن با رعايت چند نكتهي ساده امكانپذير خواهد بود. روغن موتور هاي بسيار زيادي در بازار وجود دارند اما روغن موتور هايي مانند روغن توتال، روغن به تام و روغن گالف از جمله روغن هاي خوب در بازار هستند كه شما ميتوانيد خريد روغن توتال، روغن گالف و روغن به تام مورد نظرتان را از انواع فروشگاه هاي اينترنتي خريداري كنيد.
۱- روغن ماينرال يا سينتيك؟
فرقي نميكند خودروي شما مدرن يا قديمي باشد. اينروزها براي هر نوع خودرو ميتوان روغن مناسب ماينرال (ارگانيك)، سينتيك يا نيمه سينتيك خريداري كرد. روغنهاي ماينرال كه به آنها روغن طبيعي نيز گفته ميشود، مستقيما از نفت يا گاز طبيعي در پالايشگاه استخراج ميشوند. از زماني كه خودروهاي بنزيني توليد ميشوند، اين روغنها نيز وجود دارند. مهمترين مشخصهي روغنهاي ماينرال، طول عمر كم در مقايسه با نوع سينتيك و البته قيمت پايينتر است.روغن موتور و اهميت آن
فرايند ساخت روغنهاي سينتيك، كاملا شيميايي و مهندسيشده است. اين فناوري در مقايسه با روغنهاي ماينرال، هزينهي بيشتري در بر دارد كه منجر به گرانتر شدن روغنهاي سينتيك ميشود. در عوض طول عمر روغنهاي سينتيك بيشتر از نوع ارگانيك است و در شرايط حرارتي نامتعارف، مثل آب و هواي بسيار سرد و بسيار گرم يا در پيشرانههايي كه تحت فشار با دورهاي بالا كار ميكنند (مثل خودروهاي اسپرت)، عملكرد بهتري دارند. به بيان ساده، روغنهاي سينتيك ساختار مولكولي يكنواختتري دارند كه اين ساختار، به مولكولهاي كروي آنها اجازه ميدهد به سادگي روي هم حركت كنند. درصورتي كه مولكولهاي روغن ماينرال را ميتوان به مكعبهايي تشبيه كرد كه براي لغزيدن روي يكديگر با مشكل مواجه هستند.
فراموش نكنيم كه ممكن است در روغنهاي سينتيك هم از مواد طبيعي و حاصل از نفت استفاده شود كه در اينصورت با رسيدن به نسبت خاصي، روغن نيمه سينتيك ناميده ميشود. اين نوع روغنها از نظر قيمت و عملكرد، بين روغنهاي سينتيك و ماينرال قرار ميگيرند و معمولا براي خودروهاي سنگين، مثل وانتبارها و شاسيبلندها توصيه ميشوند.
۲- ويسكوزيته چيست؟
در قسمتي از موتور خودرو كه درپوش مخزن روغن قرار دارد، حتما عددي به صورت xW-y مثل 20W-50 ديده ميشود كه ميزان ويسكوزيتهي روغن مناسب براي خودروي شما را نشان ميدهد.
عددي كه به عنوان ويسكوزيته يا گرانروي يك سيال بيان ميشود، بيانگر ميزان مقامت آن در برابر جاري شدن است. ما براي درك ويسكوزيتهي روغن موتور، از اعدادي كه روي بستهبندي آن ديده ميشود، استفاده ميكنيم. هرچه عدد ويسكوزيته بالاتر باشد، مقاومت سيال دربرابر جاري شدن بيشتر خواهد بود. به عنوان مثال، ويسكوزيتهي عسل بالاتر از ويسكوزيتهي آب است. در قديم به اين عدد، وزن روغن هم گفته ميشد كه البته تعريف درستي نيست.
بنياد SAE مخفف عبارت Society for Automobile Engineers (بنياد مهندسين خودرو)، ويسكوزيتهي تمام انواع روغن موتور را در دماي ۹۸.۹ درجهي سانتيگراد آزمايش ميكند. اين درجه حرارت به عنوان يك استاندارد قراردادي (معادل ۲۱۰ درجهي فارنهايت) براي پيشرانههاي خودرو در حين كار، مورد قبول واقع شده است.
روغن موتور و اهميت آن
روغنهاي چهار فصل به واسطهي استفاده از پليمرهاي خاص ميتوانند ويسكوزيتهي متفاوتي در دماهاي مختلف داشته باشند. حرف W در توضيح ويسكوزيتهي اين روغنها، از واژهي Winter به معني زمستان گرفته شده است. به عنوان مثال روغني كه عبارت 20W-50 روي آن ديده ميشود، ويسكوزيتهاي بين ۲۰ تا ۵۰ دارد. يعني زماني كه موتور خودروي شما گرم باشد (حدود ۱۰ دقيقه پس از استارت، به دماي ۱۰۰ درجهي سانتيگراد رسيده باشد) روغن داراي ويسكوزيتهي ۵۰ است؛ اما در لحظهي استارت ويسكوزيتهي ۲۰ دارد، يعني با اينكه هنوز گرم نشده (به واسطهي استفاده از پليمرها)، روانتر است.
حركت خودرو به سه مادهي بسيار مهم كه ما مسئول تأمين آنها هستيم، وابستگي دارد. اين مواد، سوخت، آب و روغن موتور هستند. از ديدگاه تئوري، بنزين يا گازوئيل طي احتراق با هوا، تأمينكنندهي انرژي لازم براي حركت خودرو است و آب، قطعات درگير را خنك ميكند. در اين ميان، روغن يا هر روانكنندهي ديگر، حركت قطعات اين سيستم را ممكن ميكند.
همهي ما ميدانيم كه روغن موتور هم مثل سوخت، بايد در پيشرانهي خودرو ريخته و به طور مداوم بازرسي شود؛ اما زمان تعويض، نوع روغن و مقدار آن اهميت زيادي دارد. استفاده از خودروهاي مدرن با سيستمهاي پيشرفته، هنوز نتوانسته است جاي يك رانندهي آشنا به اصول فني در بحث روغن موتور را بگيرد. پس رانندگان جوان نيز بايد اطلاعات خود را در زمينهي شناخت اين مادهي مهم افزايش دهند.
روغن موتور و اهميت آن
تصور يك موتور بدون سيستم روانكننده غير ممكن به نظر ميرسد. حتي در موتورهاي كوچك هم از گريس يا انواع روغن براي كاهش اصطكاك قطعات استفاده ميشود. قطعات مكانيكي به اين ماده نيازمندند تا به هنگام سايش با يكديگر، دچار فرسايش نشوند و حرارت ناشي از اصطكاك، كاهش يابد. علاوه بر اين، ذرات معلق و رسوبات محيط نيز ميتواند جذب روانكنندهها شود و از آسيب به سيستمهاي مختلف خودرو، جلوگيري كند. با اين اوصاف مسلما ساختمان شيميايي انواع روغن موتور، با توجه به وظايف مهمي كه در يك خودرو ايفا ميكند، پيچيده و دانشبنيان است و ساخت آن به سادگي ممكن نيست؛ اما شناخت روغن خودرو و استفادهي صحيح از آن با رعايت چند نكتهي ساده امكانپذير خواهد بود. روغن موتور هاي بسيار زيادي در بازار وجود دارند اما روغن موتور هايي مانند روغن توتال، روغن به تام و روغن گالف از جمله روغن هاي خوب در بازار هستند كه شما ميتوانيد خريد روغن توتال، روغن گالف و روغن به تام مورد نظرتان را از انواع فروشگاه هاي اينترنتي خريداري كنيد.
۱- روغن ماينرال يا سينتيك؟
فرقي نميكند خودروي شما مدرن يا قديمي باشد. اينروزها براي هر نوع خودرو ميتوان روغن مناسب ماينرال (ارگانيك)، سينتيك يا نيمه سينتيك خريداري كرد. روغنهاي ماينرال كه به آنها روغن طبيعي نيز گفته ميشود، مستقيما از نفت يا گاز طبيعي در پالايشگاه استخراج ميشوند. از زماني كه خودروهاي بنزيني توليد ميشوند، اين روغنها نيز وجود دارند. مهمترين مشخصهي روغنهاي ماينرال، طول عمر كم در مقايسه با نوع سينتيك و البته قيمت پايينتر است.روغن موتور و اهميت آن
فرايند ساخت روغنهاي سينتيك، كاملا شيميايي و مهندسيشده است. اين فناوري در مقايسه با روغنهاي ماينرال، هزينهي بيشتري در بر دارد كه منجر به گرانتر شدن روغنهاي سينتيك ميشود. در عوض طول عمر روغنهاي سينتيك بيشتر از نوع ارگانيك است و در شرايط حرارتي نامتعارف، مثل آب و هواي بسيار سرد و بسيار گرم يا در پيشرانههايي كه تحت فشار با دورهاي بالا كار ميكنند (مثل خودروهاي اسپرت)، عملكرد بهتري دارند. به بيان ساده، روغنهاي سينتيك ساختار مولكولي يكنواختتري دارند كه اين ساختار، به مولكولهاي كروي آنها اجازه ميدهد به سادگي روي هم حركت كنند. درصورتي كه مولكولهاي روغن ماينرال را ميتوان به مكعبهايي تشبيه كرد كه براي لغزيدن روي يكديگر با مشكل مواجه هستند.
فراموش نكنيم كه ممكن است در روغنهاي سينتيك هم از مواد طبيعي و حاصل از نفت استفاده شود كه در اينصورت با رسيدن به نسبت خاصي، روغن نيمه سينتيك ناميده ميشود. اين نوع روغنها از نظر قيمت و عملكرد، بين روغنهاي سينتيك و ماينرال قرار ميگيرند و معمولا براي خودروهاي سنگين، مثل وانتبارها و شاسيبلندها توصيه ميشوند.
۲- ويسكوزيته چيست؟
در قسمتي از موتور خودرو كه درپوش مخزن روغن قرار دارد، حتما عددي به صورت xW-y مثل 20W-50 ديده ميشود كه ميزان ويسكوزيتهي روغن مناسب براي خودروي شما را نشان ميدهد.
عددي كه به عنوان ويسكوزيته يا گرانروي يك سيال بيان ميشود، بيانگر ميزان مقامت آن در برابر جاري شدن است. ما براي درك ويسكوزيتهي روغن موتور، از اعدادي كه روي بستهبندي آن ديده ميشود، استفاده ميكنيم. هرچه عدد ويسكوزيته بالاتر باشد، مقاومت سيال دربرابر جاري شدن بيشتر خواهد بود. به عنوان مثال، ويسكوزيتهي عسل بالاتر از ويسكوزيتهي آب است. در قديم به اين عدد، وزن روغن هم گفته ميشد كه البته تعريف درستي نيست.
بنياد SAE مخفف عبارت Society for Automobile Engineers (بنياد مهندسين خودرو)، ويسكوزيتهي تمام انواع روغن موتور را در دماي ۹۸.۹ درجهي سانتيگراد آزمايش ميكند. اين درجه حرارت به عنوان يك استاندارد قراردادي (معادل ۲۱۰ درجهي فارنهايت) براي پيشرانههاي خودرو در حين كار، مورد قبول واقع شده است.
روغن موتور و اهميت آن
روغنهاي چهار فصل به واسطهي استفاده از پليمرهاي خاص ميتوانند ويسكوزيتهي متفاوتي در دماهاي مختلف داشته باشند. حرف W در توضيح ويسكوزيتهي اين روغنها، از واژهي Winter به معني زمستان گرفته شده است. به عنوان مثال روغني كه عبارت 20W-50 روي آن ديده ميشود، ويسكوزيتهاي بين ۲۰ تا ۵۰ دارد. يعني زماني كه موتور خودروي شما گرم باشد (حدود ۱۰ دقيقه پس از استارت، به دماي ۱۰۰ درجهي سانتيگراد رسيده باشد) روغن داراي ويسكوزيتهي ۵۰ است؛ اما در لحظهي استارت ويسكوزيتهي ۲۰ دارد، يعني با اينكه هنوز گرم نشده (به واسطهي استفاده از پليمرها)، روانتر است.